Większość z nas nie zastanawia się na co dzień nad tym jakie kolory tablic rejestracyjnych są prawidłowe – w zdecydowanej większości przypadków do tej pory były to po prostu czarne napisy na białym tle. Jednak od pewnego czasu na polskich ulicach coraz częściej spotykamy samochody z zielonymi i żółtymi tablicami rejestracyjnymi. Co oznaczają poszczególne kolory tablic rejestracyjnych i jak interpretować te barwy? Krótki poradnik dla wszystkich zainteresowanych, nie tylko zmotoryzowanych!
Białe tablice rejestracyjne – standardowe polskie tablice rejestracyjne
Obecnie funkcjonujące tablice rejestracyjne, czyli czarne napisy na białym tle wprowadzono w marcu 2000 roku. Przyczyną zmian była reforma podziału administracyjnego w naszym kraju – nastąpiła redukcja liczby województw. Nowe białe tablice zastąpiły czarne tablice rejestracyjne z białymi napisami. Warto jednak podkreślić, że stare (czarne) tablice nie zostały wycofane – jeśli ktoś je posiadał i nie musiał przerejestrowywać pojazdu, mógł je zostawić. To właśnie dlatego dziś na polskich drogach spotkać można pojazdy z takimi właśnie tablicami. Choć jest to rzadki widok, nadal się zdarza. Jeśli mamy okazję zobaczyć pojazd z czarnymi tablicami, oznacza to, że pojazd jest w rękach właściciela naprawdę szmat czasu.
Standardowe białe tablice rejestracyjne mają rozmiar 520 mm x 114 mm. Poza czarnymi znakami z numerem rejestracyjnym, na tablicach umieszczono również niebieski prostokąt po lewej stronie. Na tym prostokącie znajduje się euroband (symbol Unii Europejskiej) oraz napis PL. Poza tym na tablicach znajdziemy także naklejkę legalizacyjną.
Oznaczenia województw na polskich tablicach rejestracyjnych
Kody znajdujące się na obecnych tablicach jest ujednolicony, dzięki czemu łatwo zidentyfikować pochodzenie pojazdu. Pierwsze dwie bądź trzy litery są informacją o tym skąd pochodzi właściciel pojazdy – wskazują na województwo i powiat. Jakie litery przypisane są do poszczególnych województw?
- B – podlaskie
- C – kujawsko-pomorskie
- D, V – dolnośląskie
- E – łódzkie
- F – lubuskie
- G – pomorskie
- K – małopolskie
- L – lubelskie
- N – warmińsko-mazurskie
- O – opolskie
- P – wielkopolskie
- R – podkarpackie
- S – śląskie
- T – świętokrzyskie
- W – mazowieckie
- Z – zachodniopomorskie.
Tablice rejestracyjne samochodów w Polsce mają różne wyróżniki, w zależności od rodzaju jednostki administracyjnej. Miasta na prawach powiatu i dzielnice Warszawy używają jedno- lub dwuliterowych wyróżników, podczas gdy powiaty ziemskie korzystają z wyróżników dwuliterowych. Standardowa budowa numeru tablicy obejmuje zazwyczaj 7 znaków, w tym 2 litery (oznaczające województwo i powiat) oraz 5 cyfr. Jeśli wyróżnik miejsca składa się z 3 liter, na przykład PKN lub KRA, numer pojazdu ma 4 cyfry. W niektórych sytuacjach kombinacje cyfr mogą być niewystarczające, co skutkuje stosowaniem kombinacji liter i cyfr. W wyróżniku pojazdu unika się liter B, D, I, O i Z, aby uniknąć podobieństwa do cyfr 8, 0, 1 i 2.
Zielone tablice rejestracyjne dla aut elektrycznych
Zielone numery rejestracyjne są powszechne głównie na nowoczesnych pojazdach, nie bez powodu. Zostały one przeznaczone specjalnie dla samochodów o zerowej emisji. Do tej kategorii zalicza się zarówno samochody elektryczne zasilane bateriami, jak i pojazdy wodorowe. Mimo że te drugie są technicznie także pojazdami elektrycznymi, różnią się od nich, ponieważ nie posiadają dużych i ciężkich akumulatorów. Zamiast nich, wykorzystują zbiornik z wodorem i ogniwa paliwowe.
W Polsce zielone numery rejestracyjne są dostępne od 1 stycznia 2020 roku i automatycznie przydzielane każdemu nowo zarejestrowanemu pojazdowi. Znaki na zielonych tablicach składają się z czarnych liter i cyfr, przy zachowaniu identycznej struktury co na tradycyjnych, białych tablicach. Zielone numery rejestracyjne są dodatkowo oznaczone niebieskim eurobandem z symbolem państwa i dwunastoma gwiazdkami, a także posiadają naklejkę legalizacyjną. Czerwona naklejka wskazuje na to, że pojazd jest elektryczny, natomiast żółtą naklejkę otrzymują pojazdy wodorowe.
Przydzielanie różnym kolorów tablic rejestracyjnych pojazdom o zerowej emisji odgrywa istotną rolę. Umożliwia to służbom drogowym i innym kierowcom łatwe rozróżnienie pojazdów spalinowych od tych, które są elektryczne. To ma duże znaczenie, gdyż pojazdy bezemisyjne cieszą się pewnymi przywilejami. Osoba prowadząca samochód elektryczny lub zasilany wodorem może korzystać z niektórych buspasów, wjeżdżać do „zielonych stref”, a także w wielu miastach parkować bezpłatnie na terenach płatnego parkowania.
Właściciele pojazdów elektrycznych zarejestrowanych przed 1 stycznia 2020 roku nie są zobowiązani do wymiany tablic rejestracyjnych na nowe. Mogą nadal legalnie używać standardowych, białych tablic. Niemniej jednak, aby skorzystać z przywilejów bez ryzyka kontroli policyjnej, zaleca się złożenie wniosku o nowe, zielone tablice rejestracyjne. Całkowity koszt wydania takich tablic wynosi 93 złote.
Żółte tablice rejestracyjne dla aut zabytkowych
Tablice rejestracyjne w kolorze żółtym można spotkać jedynie na starszych pojazdach, które mają co najmniej 25 lat (lub 30 lat w województwach mazowieckim, wielkopolskim i świętokrzyskim). Przypisane są one wyłącznie dla pojazdów uznawanych za zabytkowe. Niemniej jednak, fakt posiadania 25 lat w chwili rejestracji nie gwarantuje automatycznego przyznania żółtych tablic rejestracyjnych. Kierowca musi złożyć wniosek, a samochód musi być uznany za zabytkowy przez konserwatora zabytków. Ponadto, model pojazdu nie może być produkowany od co najmniej 15 lat, a konkretny egzemplarz musi składać się z co najmniej 75% oryginalnych części.
Korzyścią z posiadania żółtych tablic jest między innymi możliwość dożywotniego zwolnienia z obowiązku przeglądu technicznego. Dodatkowo, właściciel może skorzystać z preferencyjnego ubezpieczenia OC, które obowiązuje tylko podczas wyjazdu na publiczne drogi, przy minimalnym okresie jednego miesiąca. Proces przerejestrowania pojazdu na żółte tablice wiąże się z kosztem około 1200-1400 złotych, obejmującym nie tylko wyrobienie nowych tablic, lecz także opłatę dla rzeczoznawcy oraz koszty badania technicznego.
Niebieskie tablice rejestracyjne dla aut dyplomatycznych
Niebieskie numery rejestracyjne są bez wątpienia rzadko spotykane, a ich obecność najczęściej można zauważyć w Warszawie. Jest to spowodowane przypisaniem ich do pojazdów przedstawicieli:
- dyplomacji,
- urzędów konsularnych,
- misji specjalnych obcych państw,
- organizacji międzynarodowych.
Oprócz niebieskiego tła, charakterystyczną cechą jest użycie białych liter. Na tablicach dyplomatycznych w kolorze niebieskim brak jest niebieskiego paska Unii Europejskiej lub jakiegokolwiek innego symbolu. Pojazdy posiadające niebieskie numery rejestracyjne cieszą się szczególnymi przywilejami. Chociaż policja może je kontrolować, funkcjonariusz nie nałoży na kierowcę mandatu ani punktów karnych. Dodatkowo, pojazdy dyplomatyczne są zwolnione z kontroli technicznej. W przypadku wykrycia nieprawidłowości lub podejrzeń, policjant musi zgłosić sprawę do Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Czarne tablice rejestracyjne – stare kolory tablic rejestracyjnych
Czarne tablice rejestracyjne, charakterystyczne dla wzoru z 1976 roku z białymi literami, są obecnie rzadkością na polskich drogach. Stanowią one nie tylko element zabytkowy, ale także zdobywają popularność wśród wielu entuzjastów, co można zaobserwować na platformach internetowych. Czarne numery rejestracyjne wyróżniają się swoją prostotą, pozbawione są dodatkowych oznaczeń, pasków czy symboli, prezentując jedynie białe litery i cyfry.
Mimo że wydziały komunikacji nie wydają czarnych tablic rejestracyjnych od 23 lat, ich użytkowanie w 2023 roku jest w pełni zgodne z prawem. Jednakże, zazwyczaj znikają z widoku w chwili sprzedaży, przerejestrowania lub złomowania samochodu. To unikalne podejście do rejestracji pojazdów nawiązuje do historycznego wzoru i stanowi swoisty hołd dla przeszłości, zyskując sympatię wielu miłośników motoryzacji. Czarne tablice stają się więc nie tylko elementem praktycznym, ale również wyjątkową formą wyrażenia pasji do motoryzacyjnych tradycji.
Kolory tablic rejestracyjnych w Polsce – krótkie podsumowanie
W Polsce kolor tablic rejestracyjnych odzwierciedla specyfikę danego pojazdu. Zielone tablice są zarezerwowane dla pojazdów bezemisyjnych, żółte oznaczają pojazdy zabytkowe, niebieskie są przeznaczone dla pojazdów dyplomatycznych, a czarne wzoru z 1976 roku stanowią unikalny element zabytkowy. Każdy kolor niesie ze sobą określone przywileje i regulacje, co sprawia, że tablice rejestracyjne stają się ważnym elementem identyfikacyjnym na polskich drogach. A Twoje auto jakie ma tablice?